De loswal in Gennep speelde in de 19e eeuw een bijzondere rol in de bedevaart naar Kevelaer (Duitsland). Een deel van de Nederlandse bedevaartgangers arriveerde namelijk per boot. Ze liepen vervolgens naar grensstation Gennep, stapten daar op de trein en reisden via het Duits lijntje richting Kevelaer.
Een pelgrimage naar Kevelaer hoorde in die tijd bij de normale katholieke geloofsbeleving. Hierbij stonden devotie en ontspanning centraal. De processietreinen vormden een van de grootste inkomstenbronnen van de particuliere Noord-Brabantsch-Duitse Spoorwegmaatschappij (N.B.D.S.).
Voor de aanleg van de spoorlijn van het Duits lijntje werd er dwars door het duinengebied De Maasduinen een doorsteek gegraven. Met het zand van de duinen werd de spoordijk gemaakt, het emplacement op de juiste hoogte gebracht en de oprit naar de Maasbrug aangelegd.
Bij het spoormonument Loc 094 en op de oude spoordijk door De Maasduinen zijn de graafwerkzaamheden van omstreeks 1870 nog goed te herkennen.
Na de Eerste Wereldoorlog ging de Noord-Brabantsche-Duitsche Spoorwegmaatschappij (NBDS) door de gewijzigde internationale omstandigheden failliet. Hierdoor kwam de centrale werkplaats leeg te staan. De PApierfabriek GEnnep, PAGE, vestigde zich in dit complex van gebouwen.
De productie van papier stopte in 1999. In het gebied waar begin 20e eeuw de treinen reden, ontstond een woonwijk. De woonwijk werd geïnspireerd op de spoorwegarchitectuur. De straatnamen van deze woonwijk herinneren aan het spoorwegverleden en de papierfabricage, met namen als Perron, Ketelhuis, Watertoren en Dieseltram.
De spoorwoningen aan de Van Brederodestraat werden in het begin van de 20e eeuw gebouwd door een particulier. De woningen geven een goede indruk van de woonomstandigheden van het spoorwegpersoneel in die tijd.
Het adres van de spoorwoningen aan Van Brederodestraat 3 t/m 13 was vroeger Heijenseweg 14 t/m 24. Deze woningen waren via een zijstraatje van de Heijenseweg te bereiken. Hun oorspronkelijk uiterlijk is goed bewaard gebleven.
Aan de Heijenseweg in Gennep staan diverse woningen die de Noord-Brabantsch-Duitsche Spoorwegmaatschappij (NBDS) omstreeks 1910 voor haar werknemers gebouwd heeft.
De woningen op Heijenseweg 17 en 19 zijn het meest authentiek. De woningen op Heijenseweg 21, 23, 25 en 27 waren identiek, maar zijn in februari 1945 beschadigd tijdens de slag om Gennep. Na de oorlog zijn deze woningen herbouwd en uitgebreid. Ze verloren daarbij hun karakteristieke uitstraling.
Omdat Station Gennep aan de snelste spoorroute van Londen naar Berlijn lag, was het vanaf 1878 een belangrijk Nederlands grensstation. Het intensieve grensverkeer vereiste de aanwezigheid van de nodige douanebeambten, de zogenaamde commiezen.
De Noord-Brabantsche-Duitsche Spoorwegmaatschappij (N.B.D.S.) bouwde voor hen de commiezenwoningen. Ze werden gebouwd met de laatste stenen uit de veldovens van de Maasbrug, die door de NBDS in de periode 1871-1873 werd gebouwd.
De commiezenwoningen zijn tegenwoordig te vinden op Heijensweg 7 t/m 11.
Omstreeks 1875 werd Gennep het centrum van een internationale spoorverbinding. Deze spoorlijn, Duits lijntje, bracht grote veranderingen met zich mee. Hierlangs ontstond namelijk allerlei industrie, waaronder de moutfabriek Aurora in Gennep.
De directievilla uit 1898 herinnert nog aan deze periode. Het rijksmonument ademt de vergane glorie van destijds. In 2000 werd de moutfabriek Aurora gesloopt en het appartementencompex Aurora kwam ervoor in de plaats. De directievilla Aurora is rijksmonument.
Op het voormalig spoorwegemplacement van het grensstation Gennep ligt het Toeristisch Overstappunt Duits lijntje, ook wel TOP genoemd. Dit is een van de vijf TOP's langs de voormalige Rijksweg N271 in de gemeentes Bergen, Gennep en Mook en Middelaar.
De Rijksweg volgt grotendeels de loop van de Maas en geeft in het westen uitzicht op de Maas en in het oosten uitzicht op de Maasduinen en andere toeristiche bijzonderheden. Informatie over deze bijzonderheden is te vinden bij de verschillende TOP's. Tevens zijn hier parkeerplaatsen, zitgelegenheden, een watertappunt en een plattegrond met de fiets- en wandelknooppunten.
De Gennepse brug over de Niers was in februari 1945 van groot belang bij de aanval op het Rijnland. Er waren zware wapens nodig aan de andere kant van de Niers, die buiten haar oevers getreden was. Vlak voor de komst van de geallieerden, blies de Duitse Wehrmacht de brug op.
Het lukte de engineers van de Schotse 51e Highlanddivisie om een brug te bouwen. Deze brug - de Highlanderbridge - is als eerbetoon vernoemd naar de bevrijders van Gennep, die een flinke slag leverden met de Duitsers. De gevallen engineers liggen begraven op de War Cemetry in Milsbeek en Mook.
Door de strategische ligging aan de Niers, tussen Maas en Rijn, is Gennep vaak met oorlogsgeweld geconfronteerd. Het vrijheidsplein in Gennep ligt vlakbij de Niersbrug, die aan het einde van WOII zwaar bevochten werd.
Op het vrijheidsplein staat het fraaie monument de Barmhartige Samaritaan van Jac Maris en er zijn gedenkplaten aangebracht met de namen van verzets- en oorlogsslachtoffers uit Gennep.
Tevens ligt er een “luisterkei” van de internationale Liberation Route. Hierbij hoort het hoorspel en de film van de bevrijding van Gennep.
