De gemeenten Bergen, Gennep en Mook en Middelaar hebben een mooie start gemaakt met het herstel van de Limburgse Maasheggen. Een jaar geleden ging de schop de grond in en werden de eerste meidoorns geplant. Inmiddels is er ruim 3,5 kilometer aan gaten opgevuld (daarmee is 9,5 km heg hersteld) en is er 8,5 km nieuwe heg geplant, vooral in binnendijks gebied. De volgende stap is om ook in buitendijks gebied aan de slag te gaan, maar de benodigde vergunningen laten op zich wachten. Als het aan de drie gemeenten ligt, mag er een versnelling bij.
Maasheggen – helemaal van deze tijd
De gemeenten Bergen, Gennep en Mook en Middelaar werken samen aan het herstel van de Maasheggen in het Limburgse Maasdal. Het project heeft als doel om oude en vervallen heggen te herstellen en daarnaast 77,5 kilometer nieuwe Maasheggen aan te leggen. Zo kan van de Maasheggen weer één gebied gemaakt worden, met heggen, weides, drinkpoelen en oude knotbomen. Hiermee verbetert de biodiversiteit en ontstaat tegelijkertijd een mooi recreatief landschap. Maasheggen dragen bij aan de rijksopgave van 10 procent groen-blauwe dooradering. Ook past de combinatie van Maasheggen en landbouw binnen de transitie naar een natuur-inclusieve landbouw. Landbouw bedrijven tussen de heggen is goed mogelijk. De ontwikkeling van het heggenlandschap kan aangepast worden aan de moderne schaalgrootte van de landbouw. In veel gevallen is het beplanten van de huidige kavelgrenzen met heggen al voldoende om een biodivers landschap te realiseren.
Met de schop in de hand
Op woensdag 10 april staan drie wethouders zij aan zij, de schop in de hand, om het plantseizoen af te sluiten. Wethouder Holger Rodoe van Gemeente Mook en Middelaar: “We staan hier op een bijzonder mooie plek, een Maasheggen-A-locatie, aan de voet van de Sint Jansberg, met uitzicht op de Maas. We planten hier nu ongeveer 2 kilometer aan nieuwe heggen aan, op gemeentegrond en op grond van Natuurmonumenten. De aanplant zorgt voor het ontstaan van het eerste kleine heggenensemble. Net als in 1900. Destijds kregen toeristen in een van de toeristische gidsjes het volgende advies: ‘Zo den Rijksweg volgend richting Venlo, komt men tussen Mook en de Plasmolen oog in oog met de hoog oprijzende heuvels en het Maasdal dat in het voorjaar zoet riekt naar de meidoorns uit talrijke hagen die daar de landerijen omgeven.’ Het voornemen is om dit netwerk nog verder uit te breiden. En op deze plek kan het sowieso, want hier zorgen nieuwe heggen niet voor opstuwing van de Maas bij hoogwater.”
Wethouder Antoon Splinter van Gemeente Bergen vult aan: “We gaan ook in het buitendijks gebied aan de slag, in de uiterwaarden vlak langs de Maas. Daarvoor is een vergunning nodig van Rijkswaterstaat. Dat is een lastige procedure, waarbij ingewikkelde berekeningen moeten worden gemaakt over de verwachte opstuwing en hoe dat gecompenseerd moet worden. We zijn met Rijkswaterstaat in gesprek om te zien hoe we hier uit kunnen komen.”
Wethouder Peter Stevens van Gemeente Gennep: “In het najaar start het volgende plantseizoen. Komende maanden gebruiken we om plannen uit te werken. Dat is maatwerk. Iedereen met interesse om heggen te planten langs z’n perceel, kan zich al aanmelden. Als de vergunning om ook buitendijks te planten rond is, kunnen we een flinke slag slaan qua kilometers. Ook aan het beheer wordt gedacht. Agrariërs kunnen een beheervergoeding ontvangen voor het onderhoud van de nieuwe heggen.”
Uniek landschap
Het Maasheggenlandschap is naar schatting al meer dan 2.000 jaar oud en vormt het oudste cultuurlandschap van Nederland. Het unieke landschap biedt een veilige plek aan veel verschillende soorten planten en dieren. De heggen in Limburg maken deel uit van het oorspronkelijke heggengebied waar de Maas als verbinder doorheen stroomt. Het Brabantse deel heeft een UNESCO-biosfeer status. Doel is om dit ook voor het Limburgse deel te realiseren.
Samenwerking
Het project ‘Herstel Maasheggenlandschap’ pakken de gemeenten Bergen, Gennep en Mook en Middelaar samen op. De kosten voor het herstel van het Maasheggenlandschap worden voor de helft opgebracht vanuit de Regionale Investeringsagenda en de andere helft door de drie gemeenten. Grondeigenaren die willen meedoen of anderzijds geïnteresseerd zijn, kunnen dit kenbaar maken via infomaasheggenBGMM@bergen.nl. Meer informatie over dit historische project is te vinden op www.gennep.nl/maasheggen.
Fotobijschriften: Samen het plantseizoen afsluiten in Plasmolen: projectleider Gertjan Sengers (Vereniging Nederlands Cultuurlandschap), wethouder Peters Stevens (Gemeente Gennep), wethouder Antoon Splinter (Gemeente Bergen) en wethouder Holger Rodoe (Gemeente Mook en Middelaar).
