De naam Exaten duikt voor het eerst op in een oorkonde uit de 12de eeuw, waarin staat vermeld dat het een curtis (hof) is van een abdij uit Keulen. In 1872 is het kasteel in handen van graaf De Geloes. Hij schenkt het kasteel aan Duitse Jezuïeten om er een klooster te vestigen. De kloosterlingen waren op de vlucht voor de Kulturkampf van kanselier Bismarck. Het waren geleerde paters, waarvan bioloog Erich Wasmann wel de bekendste is geweest.
De bijnaam Mierenpater verraadt zijn favoriete studieobject, waarover hij een standaardwerk schreef. Na de oorlog doet Exaten onder meer dienst als opvangcentrum voor NSB-kinderen en is er de politieschool in gehuisvest.
Momenteel is het complex een opvangcentrum voor asielzoekers (AZC).
